Verhalen

Heel erg bedankt om tijd te maken voor dit gesprek. Kunnen jullie jezelf even voorstellen? 

Geert: Ik ben Geert Vervaet. Al van jongs af heb ik interesse in heemkunde en familiekunde. In mijn familie werd enorm veel verteld over het bijzondere overlijden van mijn overgrootvader. Die is namelijk in de Tweede Wereldoorlog gestorven door de inslag van een Duitse bom op het hof van mijn grootvader, waar ik nog steeds woon. Zo is mijn interesse stilaan gegroeid en ondertussen ben ik er al heel lang mee bezig.  

Antoine: Ik ben Antoine Raman. Toen mijn vader stierf is mijn interesse in familiegeschiedenis begonnen, ondertussen al 50 jaar geleden. Mijn moeder haar moeder was een Vervaet. Ik heb ook een familievereniging Raman, maar dat doe ik op mijn eentje (lacht). Tijdens een genealogische bijeenkomst ben ik Geert tegengekomen en hebben we gegevens uitgewisseld. Zo is de bal aan het rollen gegaan. 

Christina: Ik ben Christina Vervaet. Naast fotografie hou ik mij ook graag bezig met genealogie. Ik heb mijn interesse in praktijk omgezet na de dood van mijn vader en ik heb toen een cursus genealogie gevolgd. Via Geert ben ik stilaan in de familievereniging gerold. 

Bernadette: Ik ben Bernadette De Both, maar mijn grootmoeder was Bertha Vervaet. Sinds een twintigtal jaar heb ik de genealogiemicrobe te pakken. Zo ben ik beginnen zoeken in verschillende documentatiecentra, ook in Wallonië en Nederland. Ik ben nog maar kort bij de familievereniging, sinds 2018 ongeveer. 

Hoe is de familievereniging Vervaet tot stand gekomen en gegroeid tot wat ze nu is? 

In het begin kwamen we mekaar vooral tegen door ons engagement voor verschillende verenigingen of op bijeenkomsten. Zo hebben de ‘pioniers’ van de familievereniging mekaar ontmoet. Bert, onze recent overleden voorzitter, hebben we via via leren kennen en hij was toen al een grote meneer in het genealogische veld. Hij was er dus sinds het begin ook bij. We hielden contact via internet en stuurden opzoekingen naar elkaar door. We zijn dan een eerste keer samengekomen om te zien wat iedereen van documentatie had. In het verslag van die eerste bijeenkomst staat geschreven: “Onder bezielende leiding van Bert zijn we mekaar blijven vinden en blijven samenkomen”. Dat is ondertussen twintig jaar geleden. Later zijn er dan nog andere mensen ingerold. 

Al redelijk snel zijn we beginnen nadenken om onze verzamelde kennis naar buiten te brengen in een website. Deze bevat een hoop informatie, van bidprentjes tot verhalen en foto’s. In 2008 wilden we iets fysiek organiseren, dus hebben we een familiereünie gepland in Provinciaal Domein Puyenbroeck in Wachtebeke. Een hele organisatie, maar iedereen deed zijn deel en we konden rekenen op veel geïnteresseerden en medewerkers. Veel mensen hebben documentatie over hun eigen tak meegebracht. Iedere tak kon zich toen in een tentoonstelling voorstellen op een eigen paneel. Er zijn toen net geen 400 mensen op afgekomen. In 2011 is er door Bert een brochure uitgebracht over de familienaam Vervaet, onder andere over de verspreiding en de geschiedenis. We hebben ook een uitstap naar Zeeland gedaan, omdat daar de oorsprong van onze familienaam ligt. Onze naam verwijst naar het Zeeuwse woord 'vate', dat staat voor een reservoir om hemelwater op te vangen. Denk daarbij aan een waterput of een drinkplaats voor vee. Zoiets maakte typisch deel uit van de aanleg van een polderdorp. In een omgeving met brak water betekende een openbare plaats met zoet water heel wat voor mens en dier.

Nadien zijn we blijven verderwerken en regelmatig samenkomen. Er is een tweede, verbeterde versie van de website gekomen. In 2018 hebben we een tweede reünie op poten gezet. Tijdens de coronapandemie hebben we vanop afstand contact gehouden. Daarna hebben we ons vlot terug herpakt met samenkomen, lanceerden we een open Facebookgroep en nu komt er een nieuwe website aan.  

Met de familievereniging hebben jullie een enorme hoeveelheid van kennis en informatie over de familie verzameld. Hoe loopt het onderzoeksproces van zo’n grote familie?  

We werken niet zo planmatig, eerder met ad-hoc-vondsten. We gaan bijvoorbeeld niet beslissen om op een bepaald moment een hele tak volledig te onderzoeken. Het gaat over álle Vervaeten, niet over één tak in het bijzonder. De informatie is wel centraal verzameld. Omdat het er zo veel zijn, hebben we ze in 19 takken onderverdeeld met elk een letter. Zo kan je snel weten wie de stamvader van die tak is enzovoort. Iedereen krijgt in ons programma een code toegewezen zodat gemakkelijk terug te vinden is wie wie is en er geen misverstanden ontstaan. Het is een uniek systeem dat we nog nergens anders gezien hebben. 

De verschillende takken hebben eigenlijk nooit afzonderlijk gewerkt. Iedereen brengt mee wat die vindt. Dat gaat overkoepelend over de takken heen. Bij de reünies spreken we wel af wie voor welke tak iets zoekt, meestal gebeurt dat voor je eigen tak. Uiteraard kan er wel informatie over één bepaalde tak verkregen worden via ons programma, maar het aanvullen van gegevens gebeurt overkoepelend over de takken heen.  

Hoe gaan jullie precies te werk?

We zoeken vooral verder naar alle Vervaeten en trachten ze te verbinden aan een al bestaande tak. De meeste opzoekingen doen we zelf maar ook mensen met belangstelling voor onze vereniging leveren ons heel wat data. We krijgen ook bidprentjes, rouwbrieven en geboortekaartjes toegestuurd.  

Een groot deel van de werking draait om onze website. Ondertussen is een nieuwe versie van de website in de maak, ondersteund door The Next Generation of Genealogy Sitebuilding (TNG). Aan de website is ook een online database met alle namen en gegevens gekoppeld, die wordt geïmporteerd vanuit het desktop programma PRO-GEN, aangevuld met foto’s en documenten. In onze database zitten momenteel bijna 42.000 namen. 

In afwachting van de nieuwe website hebben we ook een Facebookgroep opgestart met ondertussen ongeveer 400 leden. In die Facebookgroep zijn mensen actief die ons ook veel informatie bezorgen en we kunnen daar zelf ook bevindingen delen. We zouden daar wel nog iets laagdrempeliger op kunnen inzetten of het aantrekkelijker kunnen maken. Via Facebook houden we ook contact met buitenlandse Vervaeten of sympathisanten. Er wonen bijvoorbeeld een heel aantal Vervaeten in de Verenigde Staten, Canada en Frankrijk. In de Verenigde Staten hebben we lang contact gehad met naamgenoten in Mishawaka, Indiana. Wij stuurden hen dingen op en kregen ook aanvullingen en info terug. Af en toe horen we via de Facebookgroep nog van hen. 

Hoe zit de structuur van de vereniging in mekaar? 

Onze werking wordt geleid door het bestuur van de vereniging, een 6-tal mensen, de kerngroep dus. Vroeger kenden we elkaar niet maar door onze gedeelde passie hebben we elkaar gevonden. We komen regelmatig samen om dingen over de werking te bespreken. Rond het bestuur hangt ook een grotere groep van een tiental medewerkers, met vertegenwoordigers van zoveel mogelijk takken. Met hen komen we ook soms samen, maar door de coronapandemie is dat wat verwaterd. Het doel was om met die bredere groep vooral dingen fysiek te organiseren. Met de lancering van de nieuwe website zouden we dat graag nog eens willen doen.  

Iedereen heeft zijn specifieke rol. We gaan uit van ieders kwaliteiten binnen de vereniging. Ieders sterkte wordt gebruikt zodat er een goede rolverdeling en werking wordt bekomen. Bert wist enorm goed hoe de streek in mekaar zat en zijn kennis van de geschiedenis was buitengewoon. Hij was ook voorzitter van onze vereniging en nam de trekkersrol op. Iemand anders houdt bijvoorbeeld de database bij, iemand is verantwoordelijk voor het inscannen van de bidprentjes, of surft het internet af naar nieuwe info of contacten. Zo heeft iedereen zijn taak en draait de vereniging goed. We komen goed overeen en dat maakt een sterke vereniging. 

Heeft de familievereniging gezorgd voor nieuwe informatie over jullie familiegeschiedenis? 

Het genealogische onderzoek geeft wel nieuwe inzichten in je eigen stamboom. Bernadette haar grootmoeder heet bijvoorbeeld Vervaet, maar langs vaderskant is er ook een link met een andere tak Vervaet. Dat is het handige aan onze database, zo’n informatie komt er automatisch uit. Je komt zo soms verrassende dingen te weten. 

Als we kunnen, proberen we er zelfs DNA bij te betrekken. Zo hebben we ons bijvoorbeeld ingeschreven voor MamaMito, een DNA-project van Histories en de KU Leuven. Dat is vooral uit eigen interesse, maar het heeft toch ook enkele dingen bevestigd die we al via stamboomonderzoek wisten. 

Welke tips zouden jullie aan nieuwe (of andere) familieverenigingen willen meegeven? 

Zorg voor een goede taakverdeling, zeker als je iets met verschillende mensen organiseert. Laat iedereen zich nuttig maken door zijn eigen capaciteiten en sterktes in te zetten. Een goede teamgeest is ook belangrijk. 

Doe het niet alleen voor jezelf, maar deel je resultaten met de buitenwereld, bijvoorbeeld via een website of Facebookpagina. Zo kan je ook sneller en laagdrempeliger communiceren of bijeenkomsten organiseren. 

En als laatste: verifieer je data altijd, neem niks klakkeloos over. Het is belangrijk om daar voorzichtig mee te zijn. 

Hoe zien jullie de toekomst van familiegeschiedenis evolueren? 

We zien wel een evolutie in de samenleving. Enerzijds is alles meer toegankelijk: door de digitalisering en goede inventarisering is er veel (online) beschikbaar rond familiegeschiedenis, en is de informatie laagdrempeliger terug te vinden. Anderzijds zijn jongeren moeilijker te bereiken, wat een uitdaging is. De samenleving is mondialer en vluchtiger geworden. Dit struikelblok komt overeen met een trend in veel verenigingen rond familiekunde of heemkunde, en breder in het culturele veld. Maar goed, ondertussen zetten we onze jarenlange hobby met plezier verder.

Dankjewel Bernadette, Christina, Antoine en Geert voor dit inspirerende gesprek! 

Meer informatie over de familievereniging Vervaet vind je op www.vervaet.eu.